Affectieve bevestiging
Ruim twintig jaar had ik een praktijk voor haptotherapie. Nu ben ik als zeventigjarige op kleine schaal nog professioneel actief. Via klankbord-gesprekken, workshops, podcasts en via het schrijven van blogs. Ik houd te veel van mijn vak om het helemaal los te laten.
In 2019 kreeg mijn man Tom de diagnose Parkinson. Mijn hapto-kennis en ervaring deel ik ook in dit blog voor zover dit aansluit bij de twee vragen die ik centraal stel in dit 'blogboek'.
Hoe blijf ik als partner / mantelzorger vitaal?
Hoe houden wij de liefde stromend?
Vandaar dat ik wat meer toelicht op dit prachtige vak waar ik mijn hart aan heb verpand. Haptonomie is de leer van het gevoelsleven en haptotherapie de therapeutische toepassing daarvan. Het beroep haptotherapeut vindt zijn oorsprong in de jaren vijftig toen Frans Veldman (1921-2010) de leer van de haptonomie ontwikkelde. Wanneer je vaardigheden op basis van haptonomie toepast spreek je je partner zoveel mogelijk aan op zijn eigen vermogen. Affectieve bevestiging vormt een centraal begrip in de haptonomie. Als je met affectie, ofwel met liefdevolle aandacht, de ander benadert en uitnodigt ontstaat vanzelf wederkerig contact. Zo’n ontmoeting brengt lijfelijke versoepeling en gaat gepaard met emotionele verzachting.
Soepel en zacht / stram en stijf
Voor mij persoonlijk speelt een paradox die ik als pijnlijk of op zijn minst als wonderlijk ervaar.
Mijn vak haptotherapie is erop gericht mensen te helpen om meer ruimte, warmte, zachtheid en souplesse te krijgen. Door Parkinson wordt Tom zijn lijf juist strakker, stijver en stroever.
Een serieuze vraag voor zingeving op mijn levenspad. Wat komt de ziekte van Parkinson mij vertellen? Wanneer doe ik als partner te veel en wanneer te weinig? Zonder voorbij te gaan aan mijn eigen grenzen en mogelijkheden. Ik ben Tom zijn echtgenote en niet zijn haptotherapeut!
Toch kan ik er niet omheen dat ik deze haptische kwaliteit in huis heb. Dat vraagt van mij om -ook al zie ik als professional een mogelijke 'oplossing' voor lastige zaken die met zijn ziekte te maken hebben- toch Tom zijn eigen koers te laten varen. Ongevraagd advies, redders-neiging en geruststelling mogen allemaal achterwege blijven. De kunst voor mij is om meer een begripvolle supporter te zijn dan zijn ongevraagde bemoeial. Zo'n affectieve opstelling vraagt dat ik allereerst goed voor mezelf zorg. Dit lukt me vaak wel en soms helemaal niet. TisZoTis.
Acceptatie van pijn en ongemak
Bij Parkinson treden allerlei lichamelijke en mentale klachten op. Pijn, vermoeidheid, stramheid, onzekerheid en nog veel meer. Dit beperkt patienten net als Tom in hun dagelijks leven.
Acceptatie van deze pijn en van het ongemak vermindert de klachten en verbetert de kwaliteit van leven en samenleven. Een haptotherapeut leert je hoe de klachten minder vat op je krijgen, hoe je de signalen en grenzen van jouw lichaam kunt aanvoelen en op een juiste wijze kunt interpreteren. Zo gaan je klachten naar de achtergrond en ontstaat er weer ruimte voor activiteiten.Angst, verdriet en boosheid vanwege de parkinson kunnen zich vastzetten in het lichaam. Zeker als je dagelijks leeft met 'gekke' steeds wisselende pijntjes en ongemak heb je vaak een verhoogde aandacht voor die pijn. De pijn bepaalt dan voor de parkinsonpatient in hoge mate hoe hij leeft. Parkinson is altijd aanwezig en het kan moeite kosten om er van los te komen. Zo kan de ziekte een obsessie worden en is er weinig ruimte voor wat het leven verder nog te bieden heeft.
Balans tussen denken, voelen en doen
Als je pijn hebt, dan wil je daar zo snel mogelijk vanaf. Bij chronische pijnklachten lukt dat helaas niet. Dat frustreert maakt angstig en daardoor krijg je nog meer pijn. In het algemeen kan pijn betekenen dat er een disbalans is tussen denken, voelen en doen. Vandaar dat een haptotheraleut naast gesprek ook oefening en aanraking biedt om je meer vertrouwd te maken met voelen en gevoelens. In contact met je lijf kun je gevoelens en behoeften serieus nemen.
Je leert je lichaam op een andere manier te zien dan alleen als dat lastige ding met veel pijn of vermoeidheid.
Acceptatie, ook voor de partner
Het begint met acceptatie haptotherapeut de realiteit en dat geldt natuurlijk ook voor jou en mij als partner. Het accepteren van een chronische aandoening lijkt op een rouwproces. Hoe reageerde jij toen je partner de diagnose kreeg? Was je boos? Ging je in verzet? Of wil je leren hoe je hiermee kan omgaan? Een haptotherapeut kan je helpen om de pijn te aanvaarden. De focus verschuift van “ik kan dit en dat niet meer” naar “ik kan dit en dat wél”. En daar wordt het leven mooier van, meer ontspannen en prettiger. Als je blijft vechten dan ben je een gegijzelde van jouw ziekte. Mensen die langdurig last hebben van pijn of andere onbegrepen klachten kunnen zich er maar moeilijk van losmaken. Dat is heel begrijpelijk, maar je bent meer dan je aandoening. Haptotherapie richt zich op de mogelijkheden die er wel zijn.
Huid-op-huid contact
Lijfelijke aanraking via huid-op-huid contact is de meest directe vorm van communicatie. Door aanraking die vertrouwd en liefdevol aanvoelt wordt de aanmaak van het zogenoemde knuffelhormoon oxytocine gestimuleerd. Het geeft een gevoel van veiligheid en geborgenheid. Spontane verbale communicatie tussen Tom en mij neemt af. Voor mij is Tom een fijne sparringpartner als ik erom vraag als het gaat om persoonlijke groei en ontwikkeling. Na een uitgebreide uiteenzetting van mijn kant over een onderwerp of over iets waar ik mee zit in werk of privé weet hij in enkele woorden de spijker op de kop te slaan. Door de ziekte is het voor Tom lastiger om zelf een gesprek te beginnen. Hij komt gewoonweg niet op het idee. Daarentegen is er dagelijks en volop non-verbale communicatie. Tom heeft zachte warme handen waarmee hij me dwars door alles heen weet te raken. Een haptonoom avant la lettre.
kijk op www.hapto.nl voor informatie over haptonomie en adressen van haptotherapeuten.
Reactie plaatsen
Reacties